I. CZĘŚĆ TEORETYCZNA 
 

1. PREAMBUŁA

Program wychowawczo-profilaktyczny realizowany w Szkole Podstawowej nr 2 im. Adama Mickiewicza w Białobrzegach opiera się na hierarchii wartości przyjętej przez radę pedagogiczną, radę rodziców i samorząd uczniowski, wynikających z przyjętej w szkole koncepcji pracy. Jako podstawę wychowania i nauczania – respektując chrześcijański system wartości - przyjmujemy uniwersalne zasady etyki. Treści szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego są spójne ze statutem szkoły i wewnątrzszkolnym systemem oceniania.

Istotą działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły jest współpraca całej społeczności szkolnej  oparta na złożeniu, że wychowanie jest zadaniem realizowanym w rodzinie i w szkole, która w swojej działalności musi uwzględniać zarówno wolę rodziców, jak i priorytety edukacyjne państwa. Rolą szkoły, oprócz jej funkcji dydaktycznej, jest dbałość o wszechstronny rozwój każdego z uczniów oraz wspomaganie wychowawczej funkcji rodziny.

Wychowanie rozumiane jest jako wspieranie uczniów w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, intelektualnej, emocjonalnej, społecznej i duchowej. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki pojmowanej jako ogół działań chroniących dzieci i młodzież przed zakłóceniami w rozwoju oraz działań interwencyjnych podejmowanych w sytuacji pojawiających się zagrożeń.

Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły tworzy spójną całość ze szkolnym zestawem programów nauczania i uwzględnia wymagania opisane w podstawie programowej.

                                                                                                                                       

2. PODSTAWY PRAWNE

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.).
• Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526).
• Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2023 . poz. 984 ze zm.).
• Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2022 r. poz. 2230).
• Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900 ze zm.).
• Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 165).
• Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2023 r. poz. 172).
• Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 700)
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2020 r. poz. 1449).
• Rozporządzenie MEN z dnia 14 lutego 2017r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz. U. poz. 356, z 2018 r. poz. 1679, z 2021 r. poz. 1533, z 2022 r. poz. 609 i 1717 oraz z 2023 r. poz. 312 i 1759)
• Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2023/2024
• Statut Zespołu Szkół w Białobrzegach.

 

3. ZAŁOŻENIA WYCHOWAWCZE I PROFILAKTYCZNE PROGRAMU

ZADANIA WYCHOWAWCZE SZKOŁY

I etap edukacyjny (I-III) Przyjazny początek

- Wspomaganie  pełnego i integralnego rozwoju  osoby w oparciu o wartości uniwersalne;

- Rozwijanie cech charakteru: pilności, systematyczności, obowiązkowości, punktualności, odpowiedzialności, wytrwałości.

- Kształtowanie umiejętności prawidłowej organizacji kącika do nauki oraz planowania zajęć codziennych i tygodniowych.

- Nabywanie podstawowych umiejętności dbania o zdrowie (odżywiania, aktywny wypoczynek, sen, właściwy ubiór).

- Kształtowanie właściwych nawyków higieny.

- Rozbudzanie zainteresowań własnym rozwojem fizycznym.

- Pomoc w poznawaniu samego siebie i pracy w kształtowaniu pozytywnych cech charakteru i właściwego zachowania się w każdej sytuacji.

- Umożliwianie rozwijania swoich zainteresowań w klasie, szkole, środowisku.

- Poznawanie historii, tradycji i patrona szkoły, wyrabianie szacunku dla tych wartości.

- Rozwijanie  ciekawości w poznawaniu otaczającego świata i dążeniu do prawdy;

-Rozbudzanie wrażliwości na piękno i różnorodność świata oraz przyrodę;

- Rozwijanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej, regionalnej, narodowej.

- Rozwijanie gotowości podejmowania działań w zespole, dociekliwości, odwagi w obronie swoich racji, w przeciwstawianiu się złu.

- Integrowanie wychowawczych działań szkoły i rodziny oraz najbliższego otoczenia.

- Stwarzanie sytuacji dających możliwość wykazania inicjatywy  w bezinteresownym działaniu na rzecz szkoły i środowiska.

- Zapoznanie z Konwencją Praw Dziecka, a w szczególności prawami dziecka w rodzinie i szkole.

- Kształtowanie postaw wrażliwości na potrzeby innych, akceptacji wobec osób niepełnosprawnych.

- Kształtowanie postaw tolerancji wobec przekonań religijnych.

W rodzinnym prawodawstwie dziecko ma prawo do:

- życia i rozwoju

- wychowania w rodzinie (w przypadku rozwodu rodziców prawo do kontaktu z obojgiem)

- tożsamości (znać swoje pochodzenie, obywatelstwo itd.)

- swobody myśli, sumienia i religii (bez naruszenia praw innych ludzi)

- stowarzyszania (może należeć do różnych organizacji i stowarzyszeń ale działalność tych organizacji musi być zgodna z prawem)

- wypowiedzi (dziecko ma prawo wyrazić swoją wolę, opinię, powinno być wysłuchane)

- nauki (dodatkowo Konstytucja RP stanowi, że dziecko w wieku 7 – 18 lat ma obowiązek uczęszczania do szkoły)

- informacji (powinno znać swoje prawa i wiedzieć jak z nich korzystać)

- prywatności(może dysponować swoimi rzeczami, zachować tajemnicę korespondencji)prawo do życia bez przemocy i poniżania (oznacza, że bicie, znęcanie, poniżające traktowanie, wyzywanie dziecka są niedopuszczalne i karalne

Uczeń ma prawo do:

- właściwie zorganizowanego kształcenia zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej,

- opieki wychowawczej i warunków pobytu w szkole zapewniających bezpieczeństwo oraz ochronę godności i jej poszanowania,

- swobody wyrażania myśli i przekonań, w szczególności dotyczących życia szkoły, a także światopoglądowych i religijnych, jeśli nie narusza to dobra innych osób,

- sprawiedliwej, obiektywnej i jawnej oceny raz ustalonych sposobów kontroli postępów w nauce,

- pomocy w przypadku trudności w nauce,

- wpływania na życie szkoły poprzez swoją działalność samorządową.

- korzystania ze wszystkich form opieki rekreacji i wypoczynku organizowanego przez szkołę,

- korzystania z doraźnej pomocy materialnej lub rzeczowej w miarę możliwości szkoły,

- korzystania z pomocy naukowych, ze zbiorów biblioteki, sprzętu i pomieszczeń.

- wdrażania do świadomego rozwijania swoich zdolności poprzez uczestnictwo w kołach zainteresowań i konkursach na terenie szkoły i poza nią.

- umożliwienia prowadzenia obserwacji środowiska w najbliższej okolicy (wybrzeże, rzeka, jezioro, las, łąka)i uwrażliwienie na piękno otaczającej przyrody.

- uczenia historii, zwyczajów, obyczajów właściwych dla okolicy.

- uświadomienia potrzeby obcowania z tradycja i rozwijania życia kulturalnego w wymiarze lokalnym.

- zapoznania z walorami kulturowymi najbliższej okolicy i budzenia poczucia dumy z osiągnięć z nimi związanych.

- poznania legend, baśni związanych z historią państwa polskiego.

- organizowania wyjazdów, wycieczek szkolnych umożliwiające poznanie kraju ojczystego.

- stworzenia sytuacji dających możliwości wykazania piękna języka ojczystego.

- kształtowania postawy aktywnego uczestnictwa w obchodach świąt narodowych.

- ukazywania wpływu człowieka na stan środowiska;

- wyrabiania nawyków proekologicznych.

- umożliwienie postawy szacunki i tolerancji wobec innych ludzi różniących się poglądami, zachowaniem, wyglądem.

 

II etap edukacyjny (IV-VIII) Dorastanie

- Wspomaganie  pełnego i integralnego rozwoju  osoby w oparciu o wartości uniwersalne;

- Przygotowanie do samodzielności i podejmowania odpowiedzialności za siebie i innych.

- Kształtowanie nawyku dobrej organizacji pracy, systematyczności i dokładności, ukazywania korzyści płynących z podejmowania wysiłku intelektualnego.

- Przygotowanie do okresu dojrzewania i pozytywnego przyjęcia jego przejawów fizycznych i psychicznych.

- Uwrażliwianie  na wartość rodziny i dbanie o pogłębianie więzi rodzinnych;

- Kształtowanie postaw dbałości o zdrowie i bezpieczeństwo.

- Rozwijanie  ciekawości w poznawaniu otaczającego świata i dążeniu do prawdy;

- Rozbudzanie wrażliwości na piękno i różnorodność świata oraz przyrodę;

- Rozwijanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej, regionalnej, narodowej.

- Kształtowanie postawy szacunku dla każdego człowieka.

- Umożliwienie rozwijania i procentowania swoich zainteresowań w klasie, szkole, środowisku.

- Kształcenie umiejętności skutecznej komunikacji.

- Poznawanie historii, tradycji i patrona szkoły, wyrabianie szacunku dla tych wartości,

- Rozwijanie gotowości podejmowania działań w zespole, dociekliwości, odwagi w obronie swoich racji, przeciwstawianiu się złu.

- Integrowanie wychowawczych działań szkoły i rodziny oraz najbliższego otoczenia.

- Stwarzanie sytuacji dających możliwość wykazania inicjatywy  w bezinteresownym działaniu na rzecz szkoły i środowiska.

- Zapoznanie z Konwencją Praw Dziecka, a w szczególności prawami dziecka w rodzinie i szkole

W rodzinnym prawodawstwie dziecko ma prawo do:

- życia i rozwoju

- wychowania w rodzinie (w przypadku rozwodu rodziców prawo do kontaktu z obojgiem)

- tożsamości (znać swoje pochodzenie, obywatelstwo itd.)

- swobody myśli, sumienia i religii (bez naruszenia praw innych ludzi)

- stowarzyszania (może należeć do różnych organizacji i stowarzyszeń ale działalność tych organizacji musi być zgodna z prawem)

- wypowiedzi (dziecko ma prawo wyrazić swoją wolę, opinię, powinno być wysłuchane)

- nauki (dodatkowo Konstytucja RP stanowi, że dziecko w wieku 7 – 18 lat ma obowiązek uczęszczania do szkoły)

- informacji (powinno znać swoje prawa i wiedzieć jak z nich korzystać)

- prywatności (może dysponować swoimi rzeczami, zachować tajemnicę korespondencji) prawo do życia bez przemocy i poniżania (oznacza, że bicie, znęcanie, poniżające traktowanie, wyzywanie dziecka są niedopuszczalne i karalne.

Uczeń ma prawo do:

- właściwie zorganizowanego kształcenia zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej,

- opieki wychowawczej i warunków pobytu w szkole zapewniających bezpieczeństwo oraz ochronę godności i jej poszanowania,

- swobody wyrażania myśli i przekonań, w szczególności dotyczących życia szkoły, a także światopoglądowych i religijnych, jeśli nie narusza to dobra innych osób,

- sprawiedliwej, obiektywnej i jawnej oceny raz ustalonych sposobów kontroli postępów w nauce,

- pomocy w przypadku trudności w nauce oraz w przypadku innych dostrzeżonych problemów,

- wpływania na życie szkoły poprzez swoją działalność samorządową.

- korzystania ze wszystkich form opieki rekreacji i wypoczynku organizowanego przez szkołę,

- korzystania z doraźnej pomocy materialnej lub rzeczowej w miarę możliwości szkoły,

- korzystania z pomocy naukowych, ze zbiorów biblioteki, sprzętu i pomieszczeń.

- wdrażania do rozwijania swoich zdolności poprzez uczestnictwo w kołach zainteresowań i konkursach na terenie szkoły poza nią.

- poznania osób będących autorytetem w środowisku.

- odwiedzenia najbliższych miejsc tradycji i kultury narodowej, muzeów- poznanie ich historii.

- przygotowania do uczestnictwa w życiu kulturalnym regionu.

- utrwalania poczucia więzi ze wspólnotą społeczną małej ojczyzny, poznawanie najbliższego otoczenia i specyfiki swojego regionu, bliskie wycieczki krajoznawcze

- poznania historii i tradycji naszego narodu: budzenie poczucia świadomości narodowej

- zwiedzania naszego kraju – wycieczki klasowe.

- rozwijania szacunku dla dobra wspólnego i kształtowania postaw prospołecznych.

- dbałości o piękno języka polskiego, szanowania języka ojczystego, walki z wulgaryzmami

- kształtowania postawy świadomego udziału w lokalnych obchodach świąt narodowych.

- rozbudzania poczucia odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego.

- stworzenia możliwości uczestnictwa uczniów we wszystkich formach propagujących wiedzę o ochronie środowiska naturalnego.

- pomocy w nawiązywaniu kontaktów z młodymi za granicą.

- poznawania świata przez wykorzystanie środków audiowizualnych.

 

ZASADY WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI

1. Systematyczne spotkania nauczycieli z rodzicami, kontakt telefoniczny, poprzez  dziennik elektroniczny.

2. Zebrania ogólne rodziców, Rady Rodziców, spotkania z dyrektorem szkoły.

3. Indywidualne spotkania nauczycieli z rodzicami wg potrzeb.

4. Pedagogizacja rodziców.

5. Zapoznanie rodziców z:

zadaniami i zamierzeniami dydaktyczno – wychowawczymi w danej klasie i szkole;

przepisami dotyczącymi zasad oceniania klasyfikowania i promowania uczniów;

harmonogramem zajęć pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę; Statutem szkoły;

6. Udział rodziców w podejmowaniu różnych decyzji istotnych dla pracy szkoły: Rada Rodziców, rady klasowe rodziców, indywidualne inicjatywy rodziców;

7. Współdziałanie z rodzicami podczas organizowania wypoczynku uczniów– wycieczki, biwaki i inne imprezy.

8. Zapraszanie rodziców do współdziałania w realizacji niektórych zagadnień programowych, współtworzenia szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.

9.  Angażowanie rodziców do wykonywania prac na rzecz szkoły.

10. Uhonorowanie rodziców najbardziej zaangażowanych w prace na rzecz szkoły– wręczenie podziękowania podczas uroczystości zakończenia roku szkolnego.

 

DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE REALIZOWANE W PROGRAMIE

U podstaw budowanego przez nas programu leży wiedza na temat specyfiki okresu rozwojowego dzieci i adolescentów, motywów podejmowania przez młodzież zachowań ryzykownych, na temat czynników chroniących i czynników ryzyka.^[1]

 

Uczniowie w wieku 7-9 lat (I-III klasa szkoły podstawowej)

Jednym z podstawowych zadań rozwojowych uczniów w wieku 7-9 lat jest prawidłowa adaptacja do wymagań edukacyjnych szkoły oraz grupy rówieśniczej. Specyfiką danej grupy jest niezwykłe zróżnicowanie rozwojowe na starcie edukacji szkolnej (pierwsza klasa). Ten zróżnicowany stan wyjściowy przekłada się na specyficzne potrzeby i trudności. Stąd, najważniejszymi zadaniami we wspieraniu uczniów na tym etapie rozwoju jest zbudowanie odpowiedniego klimatu emocjonalnego i społecznego do sprostania tym wezwaniom. Na wyżej wspomniany klimat składać się będą relacje z wychowawcą, relacje z rówieśnikami i wsparcie rodziców. Jednym z najważniejszych kierunków działań na tym etapie rozwojowym powinno być stworzenie uczniom warunków do równego startu edukacyjnego i podtrzymanie pozytywnego nastawienia do edukacji i rówieśników.

Uczniowie w wieku 10-13 lat (IV-VI klasa szkoły podstawowej)

Na tym etapie życia rozpoczyna się adolescencja, wraz z jej intensywnymi zmianami w psychice dziecka. Młody człowiek wchodzi na drogę separacji od rodzica, ale ciągle ma potrzeby dziecka. To też moment wyjścia spod opieki jednego nauczyciela i potrzeba dostosowania się do odmiennych wymagań i zróżnicowanych stylów pracy nauczycieli przedmiotowych. Z badań wynika (Kołodziejczyk, Pyżalski, Ostaszewski, 2018), że kilkanaście procent uczniów eksperymentuje z paleniem tytoniu i piciem alkoholu. Najczęściej dzieje się to w kontaktach z rówieśnikami. Pomimo działań wychowawczo-profilaktycznych wiedza uczniów na temat działania alkoholu na organizmów jest na bardzo niskim poziomie. W poczuciu uczniów zainteresowanie rodziców skupia się w przeważającej części na sprawach szkoły, a mniej na budowaniu osobistych relacji. Dostrzegalne jest też pogorszenie się w czasie (badanie rok po roku) jakości czasu spędzanego przez rodzica z dzieckiem. Podobne jest w relacjach z nauczycielami. Uczniowie mają poczucie, że nauczyciele mniej ich wspierają, a jeśli się interesują to częściej uczniami zdolnymi. Kilkanaście procent uczniów czuje się nie wspierana przez nauczycieli w żadnym z badanych wymiarów.

 

Uczniowie w wieku 13-15 lat (klasy VII i VIII szkoły podstawowej)

Ostatnie klasy szkoły podstawowej to etap życia, w którym uczniowie zmagają się z ważnymi wyzwaniami życiowymi. Należy do nich zbudowanie sobie pozycji w grupie rówieśniczej, przygotowanie się do egzaminu końcowego i dostanie się do wybranej szkoły średniej. Powyższe wyzwania uruchamiają mechanizmy adaptacyjne, które niejednokrotnie przyjmują postać dysfunkcji. Z badań wynika, że co raz więcej młodych ludzi eksperymentuje z paleniem tytoniu i piciem alkoholu (około jednej trzeciej uczniów jest już po inicjacji używania tych substancji psychoaktywnych). Co dziesiąty uczeń sięga po alkohol i tytoń na tyle często, żeby uznać to za uzależnienie (Pyżalski, Ostaszewski, 2018). Poważnym problemem uczniów z tej grupy wiekowej jest przemoc relacyjna, problematyczne używanie Internetu i cyberbuling oraz inne nieetyczne zachowania w przestrzeni wirtualnej.

 

STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH

Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej.

 Działalność profilaktyczna obejmuje:

1) w przypadku profilaktyki uniwersalnej – wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków i substancji,

2) w przypadku profilaktyki selektywnej – wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych

3) w przypadku profilaktyki wskazującej – wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji, o których mowa w § 1 ust. 2, lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia.

4. CHARAKTERYSTYKA SZKOŁY I ŚRODOWISKA LOKALNEGO

Budynek i wyposażenie.

Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Adama Mickiewicza położona jest we wsi Białobrzegi, należącej do Gminy Białobrzegi, starostwa łańcuckiego, województwa podkarpackiego. 

Szkoła mieści się w dwóch budynkach połączonych ze sobą. Pierwszy z nich, to budynek starszy, który był siedzibą szkoły podstawowej. Drugi, nowszy, to dawna siedziba Publicznego Gimnazjum. Przy szkole znajduje się pełnowymiarowa hala sportowa.

Zajęcia prowadzone są; w salach położonych na piętrze i parterze, dwóch pracowniach komputerowych i hali sportowej. Młodsi uczniowie spędzają czas przed  i po lekcjach w świetlicy szkolnej. Na parterze znajduje się biblioteka szkolna. Ponadto w budynku znajdują się następujące pomieszczenia: gabinet dyrektora, sekretariat, gabinet higienistki szkolnej, gabinet pedagoga szkolnego, kuchnia, szatnie dla uczniów, zaplecze sportowe. W nowszej części znajduje się winda. W pobliżu szkoły mieści się Gminne Centrum Sportu i Rekreacji, z którego mogą korzystać uczniowie podczas zajęć wychowania fizycznego.

Sale lekcyjne wyposażone są w 4 tablice interaktywne, projektory, telewizory,  magnetofony, 1 pianino i pomoce dydaktyczne wspomagające nauczanie poszczególnych przedmiotów.

 

Uczniowie i nauczyciele.

Do szkoły w roku szkolnym 2023/24 uczęszcza łącznie 289 uczniów. Do szkoły w roku szkolnym 2023/24 uczęszcza łącznie 289 uczniów. Z ogólnej liczby uczniów  4 posiada orzeczenia; 18 posiada opinie; 1 pracuje z nauczycielem wspomagającym, 1 uczennica –z pomocą nauczyciela ze względu na niepełnosprawność ruchową. Czworo uczniów uczęszcza na zajęcia rewalidacyjne,13 na zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, 11 na zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, 5 na zajęcia logopedyczne, a 1 na zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne.  Z zestawień higienistki szkolnej wynika, że 191 uczniów posiada problemy zdrowotne.

W szkole obowiązek szkolny realizują uczniowie spoza obwodu w liczbie 53. Ponadto 15 uczniów jest dowożonych do szkoły ze względu na odległość miejsca zamieszkania.

Dzieci są pod opieką 35 nauczycieli. W klasach I-III uczy 6 nauczycieli. W klasach IV-VIII- 29. Biorąc pod uwagę stopnie awansu zawodowego mamy w szkole; 3 nauczycieli początkujących, 7 nauczycieli mianowanych, 25 nauczycieli dyplomowanych. Nauczyciele specjaliści w liczbie 3 . Ponadto z dziećmi pracują: bibliotekarka, 2 wychowawczynie świetlicy, katechetka i 2 księży.

Uzupełnieniem personelu szkoły są: sekretarka, higienistka szkolna, 3 osoby obsługi.

 

Współpraca ze środowiskiem

Chętni uczniowie mogą działać w następujących organizacjach: Gromady Zuchowe , Liga Ochrony Przyrody, Szkolne Koło Caritas, Samorząd Szkolny. 

Ponadto szkoła współpracuje z następującymi instytucjami: Centrum Sportu                  i Rekreacji w Białobrzegach, GOKiCZ w Białobrzegach, Biblioteką Gminną, GOPS-em w Białobrzegach, Bankiem PKO BP w Łańcucie, Nadleśnictwem Leżajsk, PPP w Łańcucie, PCEN w Rzeszów, Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną.

 

Klimat panujący w placówce.

Praca szkoły przebiega rytmicznie. Młodsi uczniowie, to grupa bardzo żywiołowa. Odznacza się dużą ruchliwością i aktywnością na przerwach śródlekcyjnych. Na ogół uczniowie zgodnie się bawią, chętnie biorą udział w konkursach i akcjach prowadzonych na terenie szkoły. Nie sprawiają kłopotów wychowawczych.

Starsi uczniowie  na ogół są zdyscyplinowani, współpracują z nauczycielami.

W szkole panuje atmosfera sprzyjająca pracy i nauce. Wychowawcy znają swoich uczniów przez co szybko mogą reagować na wszystkie niepokojące zachowania wychowanków. Uczniowie mogą również liczyć na pomoc nauczycieli w przypadku trudności w nauce bądź innych problemów. Nauczyciele dostosowują wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów posiadających  opinie i orzeczenia z PPP. Nauczyciele,  pedagog szkolny, psycholog, pedagog specjalny dokonują rozpoznania indywidualnych predyspozycji uczniów i  indywidualizują pracę szczególnie z uczniami ze SPE. Nauczyciele współpracują ze sobą na różnych płaszczyznach, np. w zespołach przedmiotowych. Wspólnie podejmują różnorodne działania na rzecz uczniów i szkoły. Chętnie odpowiadają na inicjatywy dyrekcji. Przyjacielskie stosunki panujące wśród nauczycieli przekładają się w dużej mierze na dobry klimat panujący w naszej szkole.

 

Ceremoniał i tradycje szkolne

Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza  w Białobrzegach ma swego patrona, logo, sztandar oraz zasady ceremoniału szkolnego; w bibliotece szkolnej są prowadzone i przechowywane Kroniki Szkoły.   Obrzędowość szkolną tworzą rytuał i kultywowane zwyczaje związane z uroczystościami. Uroczyści z ustalonym ceremoniałem szkolnym to:

− Rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego,

 − Pasowanie Pierwszoklasistów;

− Święto Niepodległości,

− Święto Konstytucji 3-go Maja,

 − Dzień Patrona Szkoły,

− Pożegnanie Absolwentów.

Tradycję naszej szkoły stanowią stałe uroczystości wpisane w szkolny kalendarz, które budują klimat szkoły, kształtują postawy obywatelskie, patriotyczne, społeczne, proekologiczne, uczą szacunku do symboli i barw narodowych, historii, tradycji narodowych i lokalnych.

Należą do nich obchody następujących uroczystości:

-  Rozpoczęcie roku szkolnego

- Narodowe Czytanie

− Pasowanie na ucznia klasy I

- Święto  Niepodległości

- Święto Patrona Szkoły

− Jasełka szkolne i klasowe spotkania przy opłatku;

- Zabawa karnawałowa

- Święto Konstytucji 3-go Maja

- Dzień Sportu

- Pożegnanie klas VIII

− Uroczyste zakończenie roku szkolnego

Stałe akcje prowadzone w szkole:

„Sprzątanie Świata”,

„Dzień Ziemi”,

Adopcja Serca,

Nakrętka dla Damiana,

Góra Grosza,

Cała Polska Czyta Dzieciom i inne akcje czytelnicze,

Zielona Szkoła

Makulatura na Misję

Zbiórka Elektrośmieci

Udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej.

Programy edukacji antynikotynowej pt. „Nie pal przy mnie proszę,”, „Znajdź właściwe rozwiązanie”

Udział szkoły w programie:” Owoce i warzywa”, „Mleko z klasą”.

Program ‘’Zawsze razem’’.

                                               

5.  WARTOŚCI SZKOLNE

Przez wartość w ujęciu pedagogicznym rozumieć będziemy wszystko to, co cenne i ważne dla jednostki oraz społeczeństwa, a także godne człowieka, co prowadzi do integralnego rozwoju, do pełni człowieczeństwa, a także stanowi podstawę lub istotny punkt odniesienia w uznaniu czegoś za dobre lub złe ^[2] . Bez wartości nie ma wychowania, stąd ważnym celem określonym w podstawie programowej kształcenia ogólnego jest wprowadzanie uczniów w świat wartości.

W naszej szkole wyboru  wartości potrzebnych do określenia modelu wychowanka oraz określenia celów programu wychowawczo-profilaktycznego dokonano w grupach nauczycieli, rodziców, uczniów i pracowników niepedagogicznych. W poszczególnych klasach przeprowadzone zostały zajęcia, podczas których uczniowie tworzyli „Kryształ wartości”. Rodzice, nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni wybierali poprzez selekcjonowanie z podanej listy najważniejsze dla nich wartości. Zgromadzone dane pozwoliły wyłonić listę wartości ważnych dla całej społeczności szkolnej.

Należą do nich: rodzina, szczęście, miłość, zdrowie, wiara, patriotyzm, poszanowanie prawdy, odpowiedzialność, dobroć, prawość, szacunek,  udzielanie pomocy innym, sumienność, bezpieczeństwo.

 

6. SYLWETKA ABSOLWENTA

Działania zawarte w programie wychowawczo – profilaktycznym zmierzają do ukształtowania takiego modelu absolwenta, który niezależnie od indywidualnych cech osobowości, predyspozycji i talentów będzie wyposażony w zespół cech uniwersalnych, warunkujących właściwe funkcjonowanie we współczesnym świecie.

Absolwent naszej szkoły:

• jest dobrym, kulturalnym obywatelem, świadomym swych praw i obowiązków;
• w przemyślany sposób kieruje swoją karierą zawodową;
• potrafi rzetelnie pracować samodzielnie i w zespole oraz skutecznie porozumiewać się z innymi;

• ceni zdobytą wiedzę i umiejętności;
• jest człowiekiem ciekawym świata i otwartym na ciągłe doskonalenie i zdobywanie wiedzy;
• posługuje się technologiami informacyjno-komputerowymi i językiem obcym nowożytnym;

• dba o zdrowie i kondycję fizyczną oraz jest świadomy ich zależności od stanu środowiska naturalnego;
• promuje zdrowy styl życia;
• nie ulega nałogom;

• przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny życia, a także ochrony przed chorobami zakaźnymi;
• zna zasady ochrony zdrowia psychicznego oraz czynniki chroniące przed zagrożeniami wynikającymi z długotrwałej izolacji społecznej i reżimu sanitarnego;
• zna podmioty udzielające wsparcia w sytuacji pogorszenia stanu psychicznego, wie w jaki sposób korzystać z ich pomocy;
• rozumie związek między pogorszeniem się stanu zdrowia psychicznego a podejmowaniem zachowań ryzykownych i problemów z tym związanych (np. stosowanie substancji psychoaktywnych, przemocy, uzależnień bahawioralnych);

• jest zdolny do podejmowania właściwych wyborów;
• potrafi szukać pomocy w trudnych sytuacjach;
• ma życzliwy stosunek do innych;
• w swoim postępowaniu dąży do prawdy;
• jest człowiekiem uczciwym i prawym, odróżniającym dobro od zła;
• jest tolerancyjny;
• cechuje go nastawienie altruistyczne;
• dba o własny rozwój duchowy;
• jest wrażliwy na piękno, szanuje dorobek ludzkości w dziedzinie kultury i sztuki;
• zna historię oraz tradycje swego regionu i narodu.

 

7. CELE PROGRAMU WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNEGO

Cel ogólny:

Wspomaganie rozwoju  dzieci i młodzieży do osiągnięcia pełni dojrzałości  i ochrona przed zagrożeniami zakłócającymi prawidłowy rozwój.

Cele szczegółowe:

- wprowadzanie w świat wartości;

- formowanie u ucznia poczucia godności własnej i uczenie szacunku dla każdego człowieka ze względu na przysługującą mu godność;

- uwrażliwianie na potrzeby innych- kształtowanie postaw altruizmu, solidarności, ofiarności;

-kształtowanie postawy odpowiedzialności za podejmowane decyzje i wybory oraz rozwijanie poczucia odpowiedzialności społecznej w sytuacjach kryzysowych zagrażających całemu społeczeństwu ;

- rozwijanie samodzielności, wewnątrzsterowności oraz motywacji wewnętrznej;

- rozwijanie umiejętności autorefleksji;

- rozwijanie umiejętności rozpoznawania własnych predyspozycji, wzmacnianie obszarów wymagających pracy;

- rozwijanie uzdolnień, zainteresowań i pasji;

- wyposażenie ucznia w konstruktywne sposoby radzenia sobie z trudnościami, ze stratą, ze zmianą;

- rozwijanie umiejętności komunikacji i współpracy w grupie;

- kształtowanie postaw prozdrowotnych, zachęcanie do podejmowania aktywności ruchowej oraz zdrowego odżywiania;

- wzmacnianie przywiązania do historii i tradycji narodowych, kształtowanie szacunku wobec dóbr i symboli narodowych;

- kształtowanie szacunku dla środowiska przyrodniczego i postawy proekologicznej;

- rozwijanie umiejętności dbania o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz innych;

- rozwijanie umiejętności dokonywania świadomych i odpowiedzialnych wyborów w trakcie korzystania z zasobów dostępnych w Internecie, krytycznej analizy informacji, bezpiecznego poruszania się w przestrzeni cyfrowej, w tym nawiązywania i utrzymywania opartych na szacunku relacji z innymi użytkownikami sieci.

8. UCZESTNICY I REALIZATORZY PRORAMU I ICH ZADANIA WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE

Dyrektor szkoły:

• stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego w szkole,
• sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne, dba o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły,
• inspiruje nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów,
• stwarza warunki do działania w szkole lub placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły,
• współpracuje z zespołem wychowawców, pedagogiem specjalnym, pedagogiem, psychologiem szkolnym, oraz Samorządem Uczniowskim, wspomaga nauczycieli w realizacji zadań,
• czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego,
• nadzoruje zgodność działania szkoły ze statutem, w tym dba o przestrzeganie zasad oceniania, praw uczniów, kompetencji organów szkoły,
• motywuje nauczycieli i specjalistów do opracowania modelu wsparcia i pomocy uczniom przeżywającym trudności psychiczne,
• monitoruje współpracę pedagoga specjalnego z nauczycielami, wychowawcami, innymi specjalistami oraz umacnia wspierającą rolę pedagoga specjalnego w rozpoznawaniu przyczyn niepowodzeń edukacyjnych uczniów lub trudności w ich funkcjonowaniu, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły lub placówki,
• stwarza warunki do poszukiwania optymalnych rozwiązań w zakresie budowania systemu działań wspierających kondycję psychiczną uczniów,
• inspiruje wszystkie grupy społeczności szkolnej do budowania dobrych wzajemnych relacji w środowisku szkolnym, jako czynnika zwiększającego  skuteczność i efektywność udzielanego wsparcia,
• dostosowuje ofertę zajęć pozalekcyjnych do oczekiwań uczniów w celu stworzenia warunków do realizacji pasji, udziału z zajęciach sportowych, kontaktu z przyrodą, a także kontaktu bezpośredniego uczniów ze sobą, z zachowaniem zasad sanitarnych,
• dokonuje analizy obciążeń nauczycieli, wychowawców i pedagogów czynnościami formalnymi (np.  prowadzeniem dokumentacji uzupełniającej, sprawozdań), w miarę możliwości redukuje ich ilość, analizuje dotychczasowe procedury i regulaminy, aby odciążyć kadrę na rzecz tworzenia warunków do nawiązywania indywidualnych relacji z uczniami i klasami (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”),
• czuwa nad wykorzystaniem lekcji wychowawczych do budowania systemu wsparcia psychicznego uczniów – wg Raportu Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego” rekomendowane są „zwykłe rozmowy, zainteresowanie przeżyciami uczniów, proste zabawy integracyjne, wstępne rozpoznanie dotyczące liczby uczniów o bardzo złej kondycji psychicznej”,
• czuwa nad intensyfikowaniem współpracy nauczycieli i wychowawców z pedagogiem specjalnym, pedagogiem, psychologiem szkolnym oraz pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznych w celu szybkiego i skutecznego reagowania na zaobserwowane problemy uczniów,
• czuwa nad wykonywaniem zadań  przez specjalistów szkoły – pedagog specjalny, pedagog, psycholog i inni specjaliści powinni aktywnie włączać się do bezpośredniej pracy profilaktycznej i bezpośredniego wsparcia uczniów i rodziców, służyć doradztwem dla nauczycieli, wspierać ich w identyfikowaniu problemów uczniów i prowadzeniu z uczniami zajęć wspierających, integracyjnych, profilaktycznych,
• inicjuje utworzenie systemu wsparcia nauczycieli, wychowawców, innych psychologów czy pedagogów, którym trudno jest wspierać uczniów z uwagi na to, że sami przeżywają stan silnego przygnębienia epidemią, przemęczenia lub przechodzą inny kryzys psychiczny (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”),
• nadzoruje realizację Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego.

 

Rada pedagogiczna:

• uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły i potrzeb w zakresie działań profilaktycznych, w tym w zakresie działań wspierających kondycję psychiczną uczniów po okresie długotrwałej nauki zdalnej i izolacji od bezpośrednich kontaktów z rówieśnikami,
• dostosowuje wymagania związane z realizacją podstawy programowej do zmniejszonej efektywności kształcenia wynikającej z osłabionej kondycji psychicznej uczniów oraz niższej efektywności zdalnego nauczania (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”),
• dokonuje wyboru programów profilaktycznych wspierających uczniów psychicznie i uczących umiejętności radzenia sobie z wyzwaniami czasu epidemii oraz adaptacji do zmieniających się warunków nauki,
• opracowuje projekt programu wychowawczo-profilaktycznego i uchwala go w porozumieniu z Radą rodziców,
• opracowuje i zatwierdza dokumenty i procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, a także depresją i uzależnieniami od technologii cyfrowych,

• uczestniczy w realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego,
• uczestniczy w ewaluacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego.

Nauczyciele:

• współpracują z wychowawcami klas, innymi nauczycielami, pedagogiem specjalnym, pedagogiem, psychologiem, innymi specjalistami w zakresie realizacji zadań wychowawczych i profilaktycznych, uczestniczą w realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego,
• reagują na obecność w szkole osób obcych, które swoim zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia,
• reagują na przejawy depresji, agresji, niedostosowania społecznego i uzależnień uczniów, w tym uzależnień od technologii cyfrowych,
• przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, a także depresją i innymi negatywnymi skutkami epidemii COVID-19,
• udzielają uczniom pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, skutków długotrwałej izolacji społecznej, ograniczeń i nieprzewidywalnych zmian związanych z epidemią COVID-19,
• wspierają uczniów – cudzoziemców w pokonywaniu trudności związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą oraz różnicami kulturowymi, w tym uczniów z Ukrainy w szczególności z powodu sytuacji kryzysowej, w jakiej się znaleźli,
• zapewniają atmosferę współpracy, zaufania, otwartości, wzajemnego wspomagania,
• kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji,
• rozmawiają z uczniami i rodzicami o zachowaniu i frekwencji oraz postępach w nauce na swoich zajęciach,
• wspierają zainteresowania, pasje i rozwój osobowy ucznia,

Wychowawcy klas:

• diagnozują sytuację wychowawczą w klasie, zapewniają atmosferę współpracy, zaufania, otwartości, wzajemnego wspomagania,
• rozpoznają potrzeby uczniów w zakresie ochrony zdrowia psychicznego, w tym zagrożenia wynikające np. z długotrwałej izolacji społecznej w okresie epidemii COVID-19, z sytuacji kryzysowej uczniów ukraińskich,
• rozpoznają indywidualne potrzeby rozwojowe uczniów, w tym czynników chroniących i czynników ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych, a także nadużywaniem technologii cyfrowych,
• na podstawie dokonanego rozpoznania oraz celów i zadań określonych w Szkolnym Programie Wychowawczo-Profilaktycznym opracowują plan pracy wychowawczej dla klasy na dany rok szkolny, uwzględniając specyfikę funkcjonowania zespołu klasowego i potrzeby uczniów,
• przygotowują sprawozdanie z realizacji planu pracy wychowawczej i wnioski do dalszej pracy,
• zapoznają uczniów swoich klas i ich rodziców z prawem wewnątrzszkolnym i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły,
• są członkami zespołu wychowawców i wykonują zadania zlecone przez przewodniczącego zespołu,
• oceniają zachowanie uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami - uwzględniają trudności w funkcjonowaniu uczniów w szkole wynikające z długotrwałego trwania w stanie epidemii COVID-19,
• współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów, pedagogiem specjalnym, pedagogiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach,
• wspierają uczniów potrzebujących pomocy, znajdujących się w trudnej sytuacji,
• rozpoznają oczekiwania swoich uczniów i ich rodziców,
• dbają o dobre relacje uczniów w klasie, utrzymywanie kontaktów rówieśniczych, rozwijanie wzajemnej pomocy i współpracy grupowej,

• podejmują działania profilaktyczne w celu przeciwdziałania niewłaściwym zachowaniom podopiecznych,
• współpracują z sądem, policją, innymi osobami i instytucjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży,
• podejmują działania w zakresie poszerzania własnych kompetencji wychowawczych.

Zespół wychowawców:

• opracowuje projekty procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, zasad współpracy z instytucjami i osobami działającymi na rzecz uczniów, propozycje modyfikacji zasady usprawiedliwiania nieobecności, udzielania kar, nagradzania, wystawiania ocen zachowania i innych,
• analizuje i rozwiązuje bieżące problemy wychowawcze, promuje metodę pozytywnego dyscyplinowania uczniów,
• promuje doskonalenie kompetencji nauczycieli do pracy z uczniami przybyłymi z zagranicy, w szczególności z Ukrainy, adekwatnie do zaistniałych potrzeb,
• ustala potrzeby w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych nauczycieli, w tym rozpoczynających pracę w roli wychowawcy,
• przygotowuje analizy i sprawozdania w zakresie działalności wychowawczej i profilaktycznej szkoły,
• uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
• inne, wynikające ze specyfiki potrzeb szkoły.

Pedagog specjalny:

• współpracuje z nauczycielami, wychowawcami, specjalistami, rodzicami i uczniami w:

• rekomendowaniu dyrektorowi działań w zakresie zapewnienia aktywnego uczestnictwa uczniów w życiu szkoły oraz tworzeniu warunków dostępności architektonicznej, cyfrowej oraz informacyjno-komunikacyjnej osobom ze szczególnymi potrzebami,
• prowadzeniu badań i działań diagnostycznych związanych z rozpoznawaniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów,
• rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych uczniów,

• udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej w bezpośredniej pracy z uczniami,
• współpracuje, w zależności od potrzeb, z innymi podmiotami (m.in. poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, placówkami doskonalenia nauczycieli, innymi przedszkolami, szkołami i placówkami, organizacjami pozarządowymi, pomocą nauczyciela, pracownikiem socjalnym, asystentem rodziny),
• przedstawia radzie pedagogicznej propozycje w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli w zakresie wymienionych wyżej zadań.

 

Pedagog szkolny/psycholog:

• diagnozuje środowisko wychowawcze, w tym stan kondycji psychicznej uczniów,
• uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
• zapewnia uczniom pomoc psychologiczną w odpowiednich formach,
• współpracuje z rodzicami uczniów potrzebującymi szczególnej troski wychowawczej lub stałej opieki, wsparcia psychologicznego,
• zabiega o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów,
• współpracuje z rodzicami w zakresie działań wychowawczych i profilaktycznych, udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom uczniów,
• współpracuje z placówkami wspierającymi proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły i poszerzającymi zakres działań o charakterze profilaktycznym, w tym z poradnią psychologiczno-pedagogiczną,
• wpiera nauczycieli, wychowawców, inne osoby pracujące z uczniami w identyfikacji problemów uczniów, w tym wczesnych objawów depresji, a także w udzielaniu im wsparcia,

• rozwija współpracę z nauczycielami, wychowawcami, a także pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznych w celu szybkiego i skutecznego reagowania na zaobserwowane problemy uczniów,
• aktywnie włącza się do bezpośredniej pracy profilaktycznej i bezpośredniego wsparcia uczniów i rodziców, służy doradztwem dla nauczycieli, wspiera ich w identyfikowaniu problemów uczniów i prowadzeniu z uczniami zajęć wspierających, integracyjnych, profilaktycznych,
• wspiera nauczycieli, wychowawców, innych psychologów czy pedagogów, którym trudno jest wspierać uczniów w związku z tym, że sami przeżywają stan silnego przygnębienia epidemią, przemęczenia lub przechodzą inny kryzys psychiczny (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”),
• promuje budowanie dobrych, wzajemnych relacji pomiędzy wszystkimi grupami społeczności szkolnej, jako czynnika zwiększającego  skuteczność i efektywność udzielanego wsparcia.

Rodzice:

• współtworzą Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny,
• uczestniczą w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły,
• uczestniczą w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
• uczestniczą w wywiadówkach organizowanych przez szkołę,
• zasięgają informacji na temat swoich dzieci w szkole,
• współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie,
• dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów,
• Rada Rodziców ‒ uchwala w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny.

Samorząd uczniowski:

• jest inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego uczniów szkoły, działalności oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi w porozumieniu z dyrektorem,
• uczestniczy w diagnozowaniu sytuacji wychowawczej szkoły,
• uczestniczy w poszukiwaniu nowych rozwiązań na rzecz budowania szkolnego systemu ochrony zdrowia psychicznego uczniów,
• współpracuje z Zespołem Wychowawców i Radą Pedagogiczną,
• prowadzi akcje pomocy dla potrzebujących kolegów,
• reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego,
• propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji,
• dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję,
• może podejmować działania z zakresu wolontariatu.

 

II. CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

 

1. DIAGNOZA POTRZEB I PROBLEMÓW W ŚRODOWISKU SZKOLNYM

Program wychowawczo-profilaktyczny został opracowany na podstawie diagnozy potrzeb i problemów występujących w środowisku szkolnym przeprowadzonej wśród uczniów,  nauczycieli będących wychowawcami,  nauczycieli przedmiotowych,  rodziców,  pracowników niepedagogicznych szkoły.

Dokonano identyfikacji:

 • sukcesów wychowawczych szkoły, wykorzystując statystyki szkolne i indywidualne przypadki;

 • porażek wychowawczych szkoły, posługując się statystykami szkolnymi i indywidualnymi przypadkami;

• skutecznych i nieskutecznych metod wychowawczych, stosowanych przez pracowników szkoły;

• potrzeb i oczekiwań uczniów oraz rodziców, wykorzystując informacje uzyskane przez wychowawców klas;

• potrzeb rozwojowych nauczycieli, z których każdy powinien określić swoje zasoby i ograniczenia oraz indywidualne potrzeby rozwojowe, będące potem podstawą opracowania planów doskonalenia dla całego grona nauczycielskiego;

• problemów lub zagrożeń występujących w środowisku szkolnym, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych;

• czynników chroniących i czynników ryzyka w szkole lub placówce;

• źródeł zewnętrznego wsparcia wychowawczego.

 

Diagnozę przeprowadzono na podstawie:

 ▪ analizy ankiet dla uczniów, rodziców i nauczycieli

 ▪ analizy ankiety diagnozującej poziom bezpieczeństwa uczniów klas 6a i 7,

 ▪ analizy sprawozdań wychowawców klas,

 ▪ analizy frekwencji uczniów,

 ▪ analiza dokumentacji zgromadzonej przez pedagoga, pedagoga specjalnego i psychologa szkolnego

▪ obserwacji uczniów na zajęciach dydaktycznych, pozalekcyjnych, w czasie przerw oraz podczas wyjść, wycieczek itp.

▪ wyników ewaluacji wcześniejszego programu wychowawczo – profilaktycznego,

 ▪ konsultacji i rozmów z nauczycielami i wychowawcami klas,

 ▪ konsultacji i rozmów z personelem szkolnym,

 ▪ konsultacji i rozmów z rodzicami uczniów,

 ▪ wywiadów oraz analizy losów absolwentów,

▪ analizy osiągnięć szkolnych uczniów,

▪ analizy wyników egzaminów zewnętrznych,

▪ informacji o sytuacji uczniów poszczególnych klas,

▪ analizy jakościowej i ilościowej dokumentacji szkolnej,

 ▪ obserwacji środowiska lokalnego.

 

2. CZYNNIKI RYZYKA I  CZYNNIKI CHRONIĄCE W SZKOLE

 

Czynniki chroniące:

- wspierająca postawa nauczycieli, wychowawców, specjalistów,

- pozytywna postawa uczniów wobec szkoły i wysokie aspiracje szkolne większości uczniów,

- samokontrola,

- zadowolenie z warunków w rodzinie i środowisku,

- uczestniczenie w praktykach religijnych, przynależność do grup działających przy parafii,

-różnorodne formy spędzania czasu wolnego, rozwijania zainteresowań,

 -wsparcie ze strony grupy preferującej konwencjonalne wartości i zasady zachowania,

-realizowanie programów profilaktycznych nastawionych na rozwijanie umiejętności interpersonalnych oraz radzenie sobie z emocjami.

 

3. POTRZEBY I OCZEKIWANIA RODZICÓW ORAZ UCZNIÓW W ZAKRESIE DZIAŁALNOŚCI WYCHOWAWCZEJ I PROFILAKTYCZNEJ

Rodzice oczekują poruszania następujących tematów podczas godzin wychowawczych:

Największe zapotrzebowanie dotyczy następujących tematów:

-szacunek do innych -18

-bezpieczne korzystanie z Internetu (korzyści, ryzyko) -12

-tolerancja, akceptacja uczniów z niepełnosprawnościami, empatia  -10

-zapobieganie uzależnieniom -10

-integracja grupy -7

-przeciwdziałania agresji -6

-dobre maniery, kultura osobista -5

-zdrowy styl życia -4

-wybór zawodu -3 (kl.7)

Zwrócono też uwagę na rolę rodziny w wychowaniu i zgłoszono zapotrzebowanie na wycieczkę do Muzeum Ulmów (kl.7).

 

Młodzież zgłosiła zapotrzebowanie na następującą tematykę godzin wychowawczych:

- zarządzanie finansami, bezpieczne płatności internetowe, jak rozwinąć swój biznes oraz zarabiać pieniądze

- skuteczna komunikacja z innymi

- rozwiązywanie konfliktów

- uzależnienia, np. papierosy, alkohol

- przyszłość, wybór szkoły

- więcej tematów o tym, jak się uczyć

- zachowanie

,-wdrażać nowe pomysły np. nas samych lub naszych nauczycieli, co można zmienić na lepsze w szkole

- wycieczki i zawody sportowe

- sposoby radzenia sobie ze stresem oraz  nękaniem w szkole

- bezpieczeństwo w Internecie

- problemy z samoakceptacją

- Brakuje lekcji, na których faktycznie rozmawialibyśmy z wychowawcą na jakieś ważne tematy jak np. te wymienione w pytaniu nr 8.

- jak nie dać sobą manipulować

- wzajemny szacunek

- empatia, wrażliwość na potrzeby innych i niesienie pomocy innym dzieciom

- bezpieczne zachowanie w razie pożaru

- pasje, zainteresowania

 - przyjaźń

- zdrowe odżywianie

- piłka nożna

- praca w grupach

-  sytuacja  na świecie w ostatnich latach.

Najczęściej powtarzające się tematy to: zarządzanie finansami, bezpieczeństwo w Internecie, radzenie sobie ze stresem i agresją, zachowanie, rozwiązywanie konfliktów, zainteresowania, relacje z innymi (szacunek, wrażliwość na potrzeby innych).

Na podstawie wyników diagnozy sformułowane zostały wnioski oraz ustalono najważniejsze kierunki działań w pracy wychowawczej i profilaktycznej w bieżącym roku szkolnym.

4.WNIOSKI I REKOMENDACJE

Efekty oddziaływań wychowawczo-profilaktycznych:

- Szkoła wychowuje w oparciu o spójny system wartości wybranych przez rodziców, pracowników szkoły i uczniów;

-Rodzice wysoko oceniają działania szkoły w zakresie wspomagania wychowawczej roli rodziny;

- Uczniowie znają sposoby prowadzenia zdrowego stylu życia i dbania o swoje zdrowie, licznie uczestniczą w  zawodach, konkursach sportowych;

- Młodzież posiada wiedzę na temat zagrożeń związanych z używaniem środków psychoaktywnych i w zdecydowanej większości deklaruje postawy abstynenckie;

- Szkoła kształtuje postawy patriotyczne oraz przygotowuje do życia w rodzinie;

-Uczniowie są wyposażani w wiedzę na temat bezpiecznego korzystania z Internetu, niewielki odsetek młodych ludzi przyznaje się do doświadczania cyberprzemocy, głównie w formie przykrych komentarzy;

- Uczniowie znają zasady dobrego wychowania i normy życia społecznego i w większości ich przestrzegają; wobec uczniów łamiących zasady podejmowane są działania interwencyjne, praca kontraktem czy praca wychowawcza specjalistów  z całą klasą, co przynosi efekty w postaci poprawy atmosfery pracy na lekcjach czy nawiązywania pozytywnych relacji rówieśniczych;

- Uczniowie zwykle nawiązują pozytywne relacje rówieśnicze;

 - Młodzi ludzie  w trudnych sytuacjach mają możliwość skorzystania ze wsparcia wychowawców, nauczycieli, specjalistów, Dyrekcji szkoły oraz otrzymują wsparcie rodziców,

- Szkoła dba o wychowanie w duchu wartości takich, jak dobro, prawda, odpowiedzialność, a także wrażliwość na potrzeby drugiego człowieka poprzez zaangażowanie całej społeczności w akcje charytatywne, wolontariat;

- Uczniowie angażują się w działania szkoły o charakterze proekologicznym;

-Uczniowie właściwie rozpoznają swoje zdolności i umiejętności, potrafią dokonać wyboru dalszej drogi życiowej, oczekują jednak stałego wsparcia poprzez różnorodne działania z zakresu preorientacji zawodowej;

-Wychowawcy klas we współpracy ze specjalistami dokonują diagnozy sytuacji rodzinnej, materialnej i edukacyjnej oraz indywidualnych potrzeb i możliwości swoich wychowanków, jak również całego zespołu klasowego. Nauczyciele zapoznają uczniów z kryteriami oceniania i z regulaminami szkolnymi, wdrażają uczniów do systematycznej pracy;

-Uczniowie zostają zapoznawani z podstawowymi zasadami efektywnego uczenia się, potrafią samodzielnie zdobywać wiedzę, ma to odzwierciedlenie w wynikach nauczania i wynikach egzaminów zewnętrznych – zdecydowana większość osiąga dobre wyniki w nauce. Do młodzieży przejawiającej trudności szkolne, niską motywację do pracy, brak odpowiedzialności  za naukę kierowane są różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej, m.in. zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, korekcyjno-kompensacyjne; porady pedagoga, psychologa.

-Uczniowie rozwijają swoje zainteresowania uczestnicząc w licznych projektach edukacyjnych, konkursach;

-Duży odsetek uczniów otrzymuje wsparcie ze strony grupy preferującej konwencjonalne wartości i zasady zachowania, np. zuchy;

-Szkoła systematycznie współpracuje z Policją, Strażą Pożarną, Sądem Rejonowym, Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną, Szkołami, Instytucjami Kultury i Sportu, Parafiami, Caritas, itd.

Rekomendacje:

- Należy kontynuować działania na rzecz poprawy poczucia bezpieczeństwa uczniów i eliminowania zachowań agresywnych ze środowiska szkolnego.

5. KIERUNKI DZIAŁAŃ W PRACY WYCHOWAWCZEJ I PROFILAKTYCZNEJ W ROKU SZKOLNYM 2023/2024

Najważniejsze działania w pracy wychowawczej są ukierunkowane na:

• rozbudzanie poczucia własnej wartości, wiary we własne siły i możliwości, wzmacnianie poczucia sprawczości
• budowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej,
• przeciwdziałanie przemocy, agresji i uzależnieniom,
• przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych,
• troska o szeroko pojęte bezpieczeństwo podopiecznych, nauczycieli i rodziców.

Zadania profilaktyczne programu to:

• zapoznanie z normami zachowania obowiązującymi w szkole,
• znajomość zasad ruchu drogowego – bezpieczeństwo w drodze do szkoły,
• znajomość zasad bezpieczeństwa pożarowego,
• promowanie zdrowego stylu życia, aktywności ruchowej,
• kształtowanie nawyków prozdrowotnych,
• rozpoznawanie sytuacji i zachowań ryzykownych, w tym korzystanie ze środków psychoaktywnych (lekarstw bez wskazań lekarskich, papierosów, alkoholu i narkotyków),
• eliminowanie z życia szkolnego agresji i przemocy rówieśniczej,
• niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem komputera, Internetu, telefonów komórkowych i telewizji,
• wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów, podkreślanie pozytywnych doświadczeń życiowych, pomagających młodym ludziom ukształtować pozytywną tożsamość,
• uczenie sposobów wyrażania własnych emocji i radzenia sobie ze stresem
• uczenie dbałości o zdrowie psychiczne oraz wzmacnianie poczucia oparcia w najbliższym środowisku (rodzina, nauczyciele, specjaliści) w sytuacjach trudnych.

 

6. PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNYCH W ROKU SZKOLNYM 2023/2024

 

 

SFERA INTELEKTUALNA

 

SFERA SPOŁECZNO-EMOCJONALNA

 

SFERA AKSJOLOGICZNA-MORALNA

 

SFERA FIZYCZNA-ZDROWIE

 

OBSZAR: BEZPIECZEŃSTWO

 

7. TRYB POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH TRUDNYCH

Obowiązkiem szkoły jest zapoznawanie uczniów i rodziców z konsekwencjami zachowań ryzykownych, w tym m. in. z prawnymi konsekwencjami naruszania przepisów ustaw o postępowaniu w sprawach nieletnich, o przeciwdziałaniu alkoholizmowi i narkomanii. Tryb postępowania w sytuacjach trudnych został zawarty (i jest w miarę potrzeb uaktualniany) w szkolnych procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców, a także metod współpracy szkoły z Policją w sytuacjach zagrażających zdrowiu i życiu uczniów. Szkolne procedury stanowią załącznik do programu wychowawczo-profilaktycznego.

 

III. EWALUACJA PROGRAMU

Ewaluacja programu polega na systematycznym gromadzeniu informacji na temat prowadzonych działań, w celu ich modyfikacji i podnoszenia skuteczności programu wychowawczo-profilaktycznego. Ewaluacja przeprowadzana będzie poprzez:

1. obserwację zachowań uczniów i zachodzących w tym zakresie zmian,
2. analizę dokumentacji,
3. przeprowadzanie ankiet, kwestionariuszy wśród uczniów, rodziców i nauczycieli,
4. rozmowy z rodzicami,
5. wymianę spostrzeżeń w zespołach wychowawców i nauczycieli,
6. krótką ewaluację realizowanych programów psychoprofilaktycznych.

Ewaluacja programu przeprowadzana będzie w każdym roku szkolnym przez zespół ds. ewaluacji programu wychowawczo-profilaktycznego powołany przez dyrektora. Zadaniem Zespołu jest opracowanie planu ewaluacji, organizacja badań oraz opracowanie wyników. Z wynikami prac zespołu w formie raportu ewaluacyjnego zostanie zapoznana rada pedagogiczna i rada rodziców.

 

Program wychowawczo-profilaktyczny  został uchwalony przez Radę Rodziców
w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Szkoły Podstawowej nr 2 im. Adama Mickiewicza
w Białobrzegach  w dniu …………………………………..……….